علّت اصلی پیری که در جسم به وجود میآید چیست؟ با رعایت چه اصلی و اتخاذ چه تدابیری میتوان از پیری زودرس جلوگیری کرد؟
آن چه از روایات اسلامی به طور اجمال و از تحقیقات دانشمندان امروز با تفصیل بیشتری به دست میآید، آنست که پیری قبل از وقت، دو منشأ دارد: افراط کاری و زیاده روی هایی که باعث فرسایش قوای جسمانی است و به اجزای اصلی بدن آسیب میرساند. دیگری ناراحتیهای درونی و نگرانیهای روحی که آرام و قرار را از آدمی سلب میکند و نیروی مقاومت اعصاب و روان را در هم میشکند.
کسانی که اصول بهداشت را مراعات نمیکنند، بر اثر سوء تغذیه، اعتیاد زیان بخش، مسکن غیر بهداشتی، تنفس ناسالم، کار بیش از حدّ و خسته کننده، افراط در غریزه جنسی و گونه زیاده، فرسوده میشوند که دچار پیری زودرس میگردند و چراغ عمرشان قبل از موعد طبیعی خاموش میگردد.
امام صادق(ع) فرمود: " چهار چیز باعث پیری قبل از موعد میشود: تغذیبه از گوشت هایی که بر اثر اشعّه آفتاب خشک شده (گوشتهای آلوده) مسکن گزیدن در جاهای مرطوب، کارهای سنگین روزانه مانند بالا رفتن از پله و نردبان، و آمیزش با زنان کهنسال ".[36]
امام موسی بن جعفر(ع) فرمود: " کثره الهمّ تورث الهرم ؛ غصه فراوان باعث پیری میشود ".[37]
امیرالمؤمنین(ع) فرمود: " کمتر خوردن مانع بسیاری از بیماریهای جسمی میشود ".[38]
باز فرمود: " کسی که در خوردن غذا پاکیزگی را مراعات میکند غذا را به خوبی میجَوَد با داشتن اشتها از طعام دست میکشد و تخلیه روده را به هنگام مناسب انجام میدهد جز به مرض موت دچار بیماری دیگری نشود ".[39]
باز فرمود: " پرخوری و پرخوابی باعث فساد و تباهی مزاج و مایه جلب عوارض زیان بار میشود ".[40] پیامبر(ص) فرمود: " کسی که میخواهد در این جهان ناپایدار، باقی بماند و با عمر طبیعی زیست کند باید هر روز صبح به قدر کافی غذا بخورد و کفشی که پا را اذیت نکند بپوشد، لباس سبک بپوشد و عمل جنسی را تقلیل دهد. "[41]
یکی دیگر از علل پیری زودرس مسمومیّتهای مزمن است که در اثر اعتیاد به نوشابههای الکلی در بدن ایجاد میشود و اختلالات اساسی در مجموع بدن بوجود میآورد.
دیگر از عوامل پیری زودرس خستگیهای شدید و غیر عادی است. خستگی بیماری زا و مرگ آور از کارهای سنگین ناشی میشود. افراد حریص که بیش از حدّ به جمع ثروت علاقه دارند خویشتن را فرسوده و خسته میکنند و زودتر شکسته و ناتوان میشوند.
خستگی شدید مغز و اعصاب و تنشهای خانوادگی و غصههای فراوان باعث پیری زودرس و مرگ قبل از موعد میشود لذا امیرالمؤمنین(ع) فرمود: " اللّهم نصف الهرم ؛ اندوه و غصه نیمی از پیری است ".[42]
[۳۶] محمد تقی فلسفی، بزرگسال و جوان، ص 288، به نقل از بحار، ج 75، ص 320.
[۳۷] همان، ص 283.
[۳۸] همان، ص 298.
[۳۹] همان، ص 298، به نقل از مکارم الاخلاق، ص 76.
[۴۰] همان.
[۴۱] همان، ص 300، به نقل از وسائل الشیعه، ابواب مقدمات نکاح، باب 107.
[۴۲] همان، ص 313 به نقل از نهج البلاغه، کلمه 135.
منبع : سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات دینی